Project De Mol: "Stadsbestuur, verleg uw prioriteiten"

Op 03.03.2021 werd in de raadscommissie grondgebiedszaken en welzijn & vrije tijd het project 'De Mol' besproken. De site krijgt in de komende jaren een makeover. Alle partijen zijn het erover eens dat de site een kwalitatievere invulling en inrichting verdient, maar de prioriteiten liggen mis en er zijn toch nog heel wat vragen te stellen bij het project. Fractievoorzitter Wout Patyn liet in de commissie zijn licht schijnen op de plannen van Sp.a/Groen en CD&V.

"Dank voor het woord. Bedankt voor de verdere verduidelijkingen van het project. We zijn opnieuw wat wijzer geworden, maar ik hou mezelf eraan om enkele kritiekpunten, bemerkingen en suggesties te formuleren. Niet alleen over de inhoud, maar ook over de manier van werken.

Participatie?

Jullie zijn als bestuur deze legislatuur ingezet met de belofte om stevig werk te maken van participatie. Dat is een nobel doel, maar ik hoef jullie niet te vertellen dat in de praktijk échte participatie realiseren geen sinecure is.

En ook hier, in dit project, zien we dat het niet gaat over participatie, maar eerder over een vorm van inspraak op plannen die sowieso te nemen en niet te laten zijn. Op de doos mag dan wel het woord participatie staan, in de doos is daar weinig van te bespeuren.

En op zich heb ik daar eigenlijk weinig problemen mee. Ik ben namelijk voorstander van het primaat van de politiek. Maar wees daar dan eerlijk over. En dat is net wat jullie niet doen. Zeg dan eerlijk: “Kijk dit zijn onze plannen en zo gaan we te werk, we staan wel open voor suggesties, maar de kern ligt eigenlijk al vast”. Maar neen dat doen jullie niet. Voortdurend willen jullie de schijn van participatie hoog houden. En dat stoot mij, maar veel inwoners tegen de borst. Net omdat die échte participatie niet bereikt wordt.

Jullie trekken namelijk niet naar onze inwoners met de vraag: “Wij willen de site De Mol ontwikkelen. Laat ons samen aan tafel zitten en werken aan de toekomst van onze stad.” Dat zou immers échte participatie zijn. Absoluut geen simpele opdracht, maar als je het beoogt, doe het dan ook. Want nu voelen veel inwoners zich gepasseerd.

Het online participatiemoment moest dit deels verhelpen, maar ik had het gevoel dat er vooral open deuren werden ingetrapt. Ik lees een stelling voor die toen werd voorgelegd: ‘Plaatsen voorzien die vrij te gebruiken zijn door iedereen (jeugd – sport). In de huidige site gaat dit bv. Over de speeltuin of de Finse looppiste.’ Uiteraard vindt iedereen dit, dit is een vanzelfsprekendheid. Dan wordt bijv. ook voorgelegd of men akkoord is met de regel 30% verharding en 70% niet-verharding. Een veel te complexe vraag die te simplistisch werd gesteld.

Ik merk nu ook dat aan het hele participatiegebeuren een draai wordt gegeven: “Het was nooit onze bedoeling om op die manier zo verregaand te participeren.” Dat is natuurlijk niet duidelijk geweest tot nu, zowel niet voor ons als raadsleden, nog minder voor de inwoners.

Politieke verantwoordelijkheid

En ik ga eens verwijzen naar Francis Pattyn zijn tussenkomst van zonet, eindelijk eens een degelijke uitleg van een lid van ons college. Dat was tot voorheen nog niet gebeurd. Ik denk bijv. aan het participatiemoment van ondertussen twee weken terug. Toen hebben we met zijn allen een lange uitleg gehad van onze omgevingsambtenaar en heel af en toe eens onze burgemeester en op het eind kort onze schepen van mobiliteit.

Ik moet zeggen dat ik als raadslid verbaasd was van deze manier van werken. Als jullie als bestuur weten dat het een dossier van dermate belang is, waarom verstoppen jullie zich dan achter de ambtenarij? Is dit niet het uitgelezen moment om zich als burgemeester dé trekker tonen?

Was het niet beter geweest om politieke verantwoordelijkheid te nemen als meerderheid en het project als politicus te duiden? Het zijn tenslotte de politici die de beslissingen nemen, niet de ambtenaren.

Leg dus als politiek verantwoordelijke klaar en helder uit waarom je bepaalde beslissingen neemt. Als jullie oprecht overtuigd zijn van jullie keuze en het project, dan moeten jullie zeker in staat zijn om het ook te verdedigen. En ik zeg dit eigenlijk niet als kritiekpunt, maar als oprechte suggestie. Als jullie er trouwens in slagen om recht in uw schoenen te staan dan zal het jullie ook voordeel opleveren.

Communicatie

Communicatie, communicatie en communicatie. Het is wat verweven met de vorige twee punten, maar het is ‘oh zo belangrijk’ in dergelijk project. En daar hebben jullie toch een aantal steken laten vallen, maar ondertussen hopelijk ook al uit geleerd.

Jullie voornaamste communicatie is sociale media (Facebook), maar zoals de burgemeester ook al aanhaalde i.v.m. de sluiting van het stationsloket, er is nog steeds de ‘digitale kloof’ en niet iedereen heeft ook Facebook. Voor het eerste participatiemoment werd bijvoorbeeld geen folder ter uitnodiging bedeeld. De buurtbewoners hebben dan zelf actie ondernomen en een eigen bedeling gedaan. Het feit dat inwoners hier zelf actie ondernamen, toont aan dat ze absoluut willen betrokken worden, en zorgen en suggesties hebben. Ondertussen zie ik wel al dat bijv. bij het participatiemoment voor mobiliteit in Hulste flyers werden bedeeld, een goede zaak. Maar maak daar een gewoonte van.

Daarop aansluitend: het schepencollege in zijn gehele, of afzonderlijke schepenen/de burgemeester, hebben al heel wat mails mogen ontvangen van (bezorgde) inwoners over het project. Naar ik weet, en ook zie want ik stond vaak in CC, werd daar zelden tot nooit een antwoord op geformuleerd. Ik moet toegeven dat ik hier oprecht over verbaasd ben. Er kwam zelf geen repliek met een stand van zaken, een vraag om eens samen te zetten of een mailtje om bezorgdheden weg te nemen. Dit roept logischerwijze veel vragen op en een sfeer van weinig transparantie.

De burgemeester mag dan wel gezegd hebben dat hij bereid is om met het buurtcomité samen te zitten, tot nog toe werd daar geen gevolg aan gegeven. Dit zijn toch steken in de communicatie die jullie laten vallen.

Project De Mol

Enquête - resultaten:

Eerst en vooral denk ik dat je de resultaten van de enquête met een korreltje zout moet nemen. Heel wat raadsleden, maar ook politiek geëngageerden en gelieerden hebben die enquête ingevuld waardoor de resultaten eigenlijk al wat op voorhand bekend waren. Ook is het distilleren van info uit de gestelde vragen geen sinecure omdat de vragen altijd een zeker bias inhouden. Ook op het participatiemoment kan ietwat dezelfde opmerking gemaakt worden. Dat is geen kritiekpunt, want dit zijn zaken die ook buiten jullie macht liggen, maar het is wel iets om het achterhoofd te houden. Zodat je weet dat je geen te gewichtige betekenissen moet geven aan de resultaten.

Als we dit dan toch doen, en ik ga niet alle resultaten bespreken, vallen mij een aantal zaken op:

• Over de jeugd: 93% van de jeugd is tevreden met de huidige site (’t Sas en omgeving). Toch opperen jullie om de site te verplaatsen naar De Mol. Een vreemde keuze? Behalve dan het Jeugdhuis De Salamander, hiervoor luisteren jullie wel naar de bevraging, de rest die niet in jullie visie past verhuist. Ik ben trouwens bang dat het jeugdhuis zal geïsoleerd worden in de toekomst, dit is nu onlosmakelijk verbonden met ’t Sas. Dit zal hun werking geen deugd doen. Ik kijk hier ook naar Tomas Guillemyn, collega van de CD&V, als ex-voorzitter van de jeugdraad en die de werking goed kent, om dit mee te beamen. En misschien nog een suggestie om de jeugd te bereiken: de algemene vergadering van de jeugdraad is een breed adviesorgaan waar dit project geduid kan worden.
• CC Het Spoor: daar valt op dat er voornamelijk vraag is naar meer parking en dat de toegankelijkheid beter kan, absoluut een punt om mee rekening te houden in de toekomst. Daarbij: 78% van de mensen die de enquête invulden gebruiken slechts zelden de feestzaal. De resultaten zijn dus met een korrel zout te nemen.
• Site De Mol: er vallen zeker een aantal interessante zaken op uit de enquête. Ik som er een paar op: het voornamelijk onaangenaam gevoel over de omgeving van de sporthal en het stadion, de vraag naar meer kwalitatief groen, het tekort aan fietsenstallingen, de te verharde parking, verouderde gebouwen, het niet-gemis van een evenementenhal als functie op de site … Er is dus duidelijk wel vraag naar een kwalitatievere ontwikkeling van de site. Over het hoe en wat, daar is discussie over.

Echter, de buurtbewoners/het buurtcomité heeft ook een enquête gedaan, en daar vallen ook interessante resultaten uit te halen. Ik veronderstel dat jullie die enquête ook al gezien hebben en ook waarde aan hechten. Een buurtcomité die dergelijk werk levert is zeker waardevol. Enkele resultaten uit de bevraging

• Van de 105 bevraagde gezinnen in de buurt ( 241 buurtbewoners van de site uit de omliggende straten), of ze de evenementenhal een goed idee vinden, zijn er 99 géén voorstander, dat is 94%. Er worden ook enkele suggesties gegeven waar de hal beter zou passen en dan kijkt men naar de huidige locatie, dichter bij het centrum, of langs de Leie
• Van de 105 bevraagde gezinnen of ze zich voldoende geïnformeerd voelen over de evenementenhal, geven er 91 aan van niet, dat is 86%. Dat cijfer spreekt voor zich, de communicatie kon een pak beter.

Kijken we naar de verschillende onderdelen op de site kunnen we

Evenementenhal

Onze visie over het project weten jullie ondertussen al, we hebben die al meermaals aangegeven, ook op de gemeenteraad en de bespreking van de meerjarenplanning: wij zien geen prioriteit in de evenementenhal op de site De Mol. De site De Mol is in de eerste plaats een sportsite waar moet ingezet worden op een ruimer en kwalitatiever sportaanbod. Een nieuw cultuurcentrum daarentegen is voor ons wel een prioriteit, en dit in combinatie met een feestzaal. Jullie trekken de twee nu uiteen en voorzien een grotere hal, wat ons inziens geen prioriteit heeft in onze stad.

En het is die keuze die veel vragen oproept: waarom willen jullie als bestuur koste wat kost een grotere evenementenhal? Dat is de vraag die veel inwoners hebben. En waarom heeft die hal, als die er dan toch komt, absolute prioriteit voor jullie? Daarnet kwam al deels een antwoord, maar je kan evengoed diezelfde redenering opbouwen voor het Cultureel Centrum.

Bovendien roept het nog heel wat bijvragen op: hoe zien jullie een grote evenementenhal passen naast De Gavers als natuurdomein? De keuze lijkt ook al gemaakt vooraleer het mobiliteitsonderzoek of een haalbaarheidsstudie werd gevoerd?

Sporthal

Ik hoorde ook zeggen op het participatiemoment dat we een nieuwe sporthal krijgen op de site, dat was trouwens nieuwe info voor ons. Ik wist niet dat een renovatie of uitbouw al van tafel waren? Zijn daar trouwens al studies van? Ik zou deze graag inkijken waarom de keuze voor een nieuwbouw werd gemaakt.

Maar de vernieuwing van de sportinfrastructuur heeft voor ons wél prioriteit. Nu gebeuren er steeds oplapwerken, hoeveel jaren gaan we dit nog doen?

Voetbal

Onze voetbalclub met zeer sterke jeugdwerking, neemt een centrale rol in op de site. Met hen zal dus een correct overleg moeten gevoerd worden welke impact dit zal hebben op hun werking.

Op het participatiemoment werd al aangehaald dat onze voetbal kunstgrasvelden vraagt, een oude, maar terecht eis. Overal in Vlaanderen liggen al kunstgrasvelden, een teken van een sterke sportinfrastructuur die nieuwe opportuniteiten geeft. Dit vragen ze ook omdat ze schrik hebben dat er mogelijks twee oefenvelden zullen verdwijnen en dit terwijl de velden nu al overbespeeld zijn. Dergelijke sterke voetbalwerking zouden we moeten ondersteunen en niet fnuiken. Ik zie in veel gemeenten dat het voetbal op apegapen ligt, maar in Harelbeke is dit allerminst het geval, koester dit dan ook. Hun dan ook twee velden afnemen zonder compensatie van een kunstgrasvelden, of slechts één veld, zal de werking pijn doen. Je kan hen niet 100 euro uit de portefeuille afnemen om er vervolgens 50 terug te geven.

En ik weet dat het stadsbestuur niet staat te springen voor kunstgrasvelden omdat ze kunstgras als ‘verharding’ zien, wat een dogmatische visie. En dit brengt me bij de zogenaamde 70/30 regel die jullie willen hanteren, namelijk 70% ontharding, 30% verharding op de site.

Wat een dogmatisch idee om van daaruit een sportsite te gaan ontwikkelen. Het doel van het project is een kwalitatieve site te gaan ontwikkelen, niet een nieuw natuurdomein bij wijze van spreken. En we zijn het er allemaal over eens dat er voldoende groen op de  site moet zijn. Plant er veel toekomstbomen, onthard de parking, leg er een waterbuffer aan enzoverder. Maar geen kunstgrasvelden leggen omdat het als verharding wordt aanzien is niet zinnig te verantwoorden.

Ruimer sportaanbod

Bovendien ben ik ervan overtuigd dat je in de voetbal een partner zal vinden om toegevingen te doen om bijv. een ruimer sportaanbod toe te laten op de site. Een ruimer sportaanbod is iets waar we absoluut moeten naar streven en voor ons ook prioriteit moet zijn. Ik ben ervan overtuigd dat ook jullie de noodzaak daarvan inzien, en heel wat inwoners vragen ook hiernaar.

Inrichting

Dat brengt ons uiteraard ook in de denkoefening op welke manier we de site zullen inrichten. Een oefening waar ik persoonlijk ook naar uitkijk: waar zullen we de voetballokalen situeren (nieuwe cafetaria, kleedkamers), welke en waar gaan we nieuwe spotaangelegenheden plaatsen, bijv. de Gavertrimmers werden al aangehaald dat zij een nieuw, moderner lokaal zullen krijgen, …

Dit brengt mij ook tot de vraag i.v.m. de timing: welke timing houden jullie aan met het project? Wanneer is de opstart van het RUP?

Bedankt alvast voor de nodige antwoorden en bemerkingen op mijn tussenkomst.